SINGLE POST

ជំងឺមហារីកថ្លើម គឺជាប្រភេទនៃជំងឺមហារីកដែលកើតឡើងញឹកញាប់ និងជាមូលហេតុនាំមុខគេនៃការស្លាប់ទូទាំងពិភពលោក។ ដោយសារតែជាធម្មតាវាមិនបង្ហាញរោគសញ្ញាគួរឲ្យកត់សម្គាល់នោះទេនៅក្នុងដំណាក់កាលដំបូងនៃជំងឺមហារីកថ្លើម  អ្នកជំងឺភាគច្រើនត្រូវបានធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យជំងឺនេះ នៅពេលដែលវាឈានដល់ដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរ។

• ប្រភេទនៃជំងឺមហារីកថ្លើម
• កត្តាប្រឈមនៃជំងឺមហារីកថ្លើម
• រោគសញ្ញានៃជំងឺមហារីកថ្លើម
• ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនៃជំងឺមហារីកថ្លើម
• ការព្យាបាលជំងឺមហារីកថ្លើម

ប្រភេទនៃជំងឺមហារីកថ្លើម

• មហារីកកោសិកាថ្លើម គឺជាប្រភេទដែលកើតឡើងញឹកញាប់បំផុតនៃជំងឺមហារីកថ្លើម​ទាំងនៅក្នុងពិភពលោក និងក្នុងប្រទេសថៃ។

• Cholangiocarcinoma (ជំងឺមហារីកបំពង់ទឹកប្រម៉ាត់)

កត្តាប្រឈមនៃជំងឺមហារីកថ្លើម

• ជំងឺក្រិនថ្លើមបណ្តាលមកពីកត្តាដូចជាការទទួលទានគ្រឿងស្រវឹង ឬជំងឺរលាកថ្លើមដោយវីរុស
• ការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង
• ការបង្ករោគដោយមេរោគរលាកថ្លើមប្រភេទ B (HBV) ឬវីរុសថ្លើមប្រភេទ C (HCV)
• ការប៉ះពាល់ទៅនឹងសារធាតុគីមី Aflatoxin ពីសណ្តែកដី ពោត ម្ទេសស្ងួត ជាដើម
• ជំងឺតំណពូជ និងមេតាបូលីស ដូចជាជំងឺទឹកនោមផ្អែមដែលបង្កឲ្យមានខ្លាញ់ក្នុងថ្លើម និងនាំឲ្យមានជំងឺក្រិនថ្លើម។
• ការប៉ះពាល់ដោយសារធាតុគីមី ឬថ្នាំដូចជាការប្រើអ័រម៉ូនបុរសរយៈពេលយូ។

រោគសញ្ញានៃជំងឺមហារីកថ្លើម

ជំងឺមហារីកថ្លើមមិនបង្កឲ្យមានរោគសញ្ញាគួរឲ្យកត់សម្គាល់ណាមួយទេនៅក្នុងដំណាក់កាលដំបូង។ ទោះយ៉ាងណារោគសញ្ញាមួយចំនួនដូចខាងក្រោមនេះកើតមានឡើងនៅក្នុងដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរ៖

• មានការឈឺចាប់ ជាពិសេសនៅក្នុងពោះខាងលើផ្នែកខាងស្តាំ។ នៅក្នុងករណីខ្លះ ការឈឺចាប់នេះបានសាយភាយទៅផ្នែកខាងក្រោយ ឬស្មា
• ហើមពោះ
• ស្រកទម្ងន់ដោយគ្មានមូលហេតុ
• ការបាត់បង់ចំណង់អាហារ
• អស់កម្លាំង
• គ្រុនក្តៅដោយគ្មានមូលហេតុ
• ដុំនៅក្នុងថ្លើម
• ចេញលឿងលើស្បែកនិងភ្នែក

ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនៃជំងឺមហារីកថ្លើម

• គ្រូពេទ្យនឹងពិនិត្យមើលពីប្រវត្តិរបស់អ្នកជំងឺ និងធ្វើការពិនិត្យរាងកាយ
• ការធ្វើតេស្តឈាមដើម្បីរកមើលភាពមិនធម្មតាមុខងារថ្លើម ជំងឺរលាកថ្លើមដោយវីរុសនិង តេស្តរកប្រូតេអ៊ីនម៉្យាងហៅថា Alpha-fetoprotein
• ធ្វើតេស្តរូបភាព ដូចជាការថតអេកូ ស៊ីធីស្កេន(CT scan) និងថត MRI
• អ្នកជំងឺនឹងត្រូវបានផ្តល់ឲ្យនូវការធ្វើវិភាគដុំសាច់ (ការច្រឹបសាច់ពីជាលិកាថ្លើមដើម្បីវិភាគ)

ការព្យាបាលជំងឺមហារីកថ្លើម

ជម្រើសការព្យាបាលសមស្របបំផុតគឺអាស្រ័យលើភាពធ្ងន់ធ្ងរនៃជំងឺ ទំហំ និងរូបរាងនៃកោសិកាមហារីក ដំណាក់កាល និងការរីករាលដាលនៃជម្ងឺមហារីក ព្រមទាំងសុខភាពទូទៅរបស់អ្នកជំងឺនោះ។ ជម្រើសនៃការព្យាបាលរួមមានដូចខាងក្រោម៖

• ការវះកាត់
• ការព្យាបាលដោយគីមី
• ការព្យាបាលដោយវិទ្យុសកម្ម
• វះកាត់ដូរថ្លើម គឺជាជម្រើសមួយសម្រាប់អ្នកជំងឺមានអាយុក្រោម៧០ឆ្នាំ ដែលមានដុំសាច់ទំហំតូចជាង ៥សង់ទីម៉ែត្រ។

ការបង្ការជាវិធីសាស្រ្តល្អដើម្បីព្យាបាលជំងឺមហារីកថ្លើម។ ទោះជាយ៉ាងណា ការព្យាបាលអាចមានប្រសិទ្ធភាពប្រសិនបើមហារីកថ្លើមត្រូវបានរកឃើញទាន់ពេលវេលាតាមរយះការស្រាវជ្រាវរក។ មហារីកថ្លើមមានដល់៩០% បង្កឡើងដោយការឆ្លងមេរោគរលាកថ្លើមប្រភេទ B និង C ដែលនាំឲ្យមានជំងឺក្រិនថ្លើម និងមហារីកថ្លើម។ បន្ទាប់មកជំងឺមហារីកថ្លើមនេះនឹងកើនទ្វេដងក្នុងរយៈពេល ៣-៦ ខែ។ អ្នកដែលមានជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទB និងC គួរតែធ្វើការពិនិត្យអេកូ ក៏ដូចជាការធ្វើតេស្តឈាមដើម្បីពិនិត្យមើលភាពមិនធម្មតានៃមុខងារថ្លើម ជំងឺរលាកថ្លើមដោយវីរុសនិង តេស្ត Alpha-fetoprotein រៀងរាល់ 3 ខែ។