Diseases September 23rd, 2021

ជំងឺប៉ាគីនសុន (Parkinson’s Disease)

ជំងឺប៉ាគីនសុន គឺជាជំងឺវិវត្តិបន្ទីចម្តងៗដែលកើតឡើងដោយសារការចុះខ្សោយនៃកោសិកាខួរក្បាល (ការចុះខ្សោយប្រព័ន្ធប្រសាទ) ជាពិសេសកន្លែងដែលមានការផលិតដូប៉ាមីន។ នេះបណ្តាលឱ្យមានការថយចុះកម្រិតដូប៉ាមីនដែលបន្ទាប់មកនាំឱ្យខូចប្រព័ន្ធម៉ូទ័រនិងចលនា។

រោគសញ្ញា

  • រោគសញ្ញារាងកាយ
    • ញ័រ
    • ចលនាយឺត (bradykinesia)
    • ថយចុះការបញ្ចេញទឹកមុខ
    • ការនិយាយយឺត ៗ សម្លេងតិចៗ និងសំលេងស្មើ
    • ហូរទឹកមាត់
    • ភាពរឹងឬគាំង
    • ពិបាកក្នុងការដើរ ដើរយឺត ៗ  ជើងគាំងឬហាក់ដូចជាជាប់នឹងកម្រាលឥដ្
    • ដួលញឹកញាប់
  • រោគសញ្ញាផ្លូវចិត្ត
    • ជំងឺធ្លាក់ទឹកចិត្ត
    • ការថប់បារម្ភ
  • រោគសញ្ញាផ្សេងទៀត
    • ការបាត់បង់ការចងចាំរយៈពេលខ្លីនៅដំណាក់កាលដំបូងនិងជំងឺវង្វេងក្នុងដំណាក់កាលធ្ងន់ធ្ងរ
    • បែកញើសច្រើន
    • ហើមពោះ ទល់លាមក
    • ការនោមញឹកញាប់  ការនោមទាស់
    • បាត់បង់អារម្មណ៍នៃរសជាតិ
    • វិលមុខពេលក្រោកឈរដោយសារតែសម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះ (សម្ពាធឈាមទាបពេលក្រោកឈ)

មូលហេតុ

មូលហេតុពិតប្រាកដនៃជំងឺប៉ាគីនសុន នៅតែមិនទាន់ដឹងនៅឡើយប៉ុន្តែមានកត្តាផ្សេងៗដែលត្រូវបានគេជឿថាមានតួនាទីរួមមាន៖

  • កត្តាហ្សែនដោយសារការផ្លាស់ប្តូរហ្សែនមួយចំនួនហាក់ដូចជាបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺប៉ាគីនសុន
  • កត្តាបរិស្ថានដូចជាការប៉ះពាល់នឹងជាតិពុលជាក់លាក់ក្នុងរយៈពេលយូរមិនថាតាមរយៈការស្រូបចូលឬការប្រើប្រាស់ ទោះយ៉ាងណាជាតិពុលឬសារធាតុបរិស្ថានណាដែលអាចបង្កឱ្យមានជំងឺប៉ាគីនសុន មិនត្រូវបានគេដឹងនោះទេ។

ការព្យាបាល

បច្ចុប្បន្នគ្មានការព្យាបាលណាដើម្បីព្យាបាលអោយជា ឬបញ្ច្រាសផលប៉ះពាល់នៃជំងឺប៉ាគីនសុន ឡើយ។ មានវិធីព្យាបាលដូចខាងក្រោមដើម្បីបន្ថយរោគសញ្ញានិងបន្ថយការវិវត្តនៃជំងឺ៖

  • ការព្យាបាលដោយប្រើថ្នាំ  ដែលថ្នាំត្រូវបានប្រើដើម្បីធ្វើឱ្យប្រព័ន្ធដូប៉ាមីនសកម្ម។
  • ការព្យាបាលវះកាត់រំញោចខួរក្បាលជ្រៅដែលការវះកាត់៖ ត្រូវបានអនុវត្តដើម្បីបញ្ចូលអេឡិចត្រូតទៅក្នុងតំបន់គោលដៅនៃខួរក្បាលដើម្បីរំញោចនិងផ្តល់ចរន្តអគ្គិសនីដល់ខួរក្បាល។ វាអាចត្រូវបានប្រើសម្រាប់អ្នកជំងឺដែលបានព្យាបាលរួចទៅហើយដោយប្រើថ្នាំប៉ុន្តែមិនបានបង្ហាញការឆ្លើយតបវិជ្ជមានចំពោះថ្នាំនិងបន្តមានរោគសញ្ញាកើនឡើង។

វេជ្ជបណ្ឌិតនឹងកំណត់ជម្រើសព្យាបាលល្អបំផុតសម្រាប់អ្នកជំងឺម្នាក់ៗ។