Diseases July 8th, 2021

ជំងឺរលាកលំពែង (Pancreatitis)

ជំងឺរលាកលំពែង

ជំងឺរលាកលំពែងគឺជាការរលាកនៅក្នុងលំពែងដែលអាចមានលក្ខណៈស្រួចស្រាវឬរ៉ាំរ៉ៃ

ជំងឺរលាកលំពែងស្រួចស្រាល់

ជំងឺរលាកលំពែងស្រួចស្រាល់គឺជាការហើមនិងរលាកលំពែងភ្លាមៗដែលបណ្តាលឱ្យខូចខាតជាលិកា។

  • រោគសញ្ញានៃជំងឺរលាកលំពែងស្រួចស្រាល់៖
    • ឈឺពោះធ្ងន់ធ្ងរនិងភ្លាមៗដែលចាក់ទៅផ្នែកខាងក្រោយហើយជាធម្មតាមានរយៈពេល ២-៣ ថ្ងៃ
    • ចង្អោរនិងក្អួត
    • គ្រុន
  • ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យរោគរលាកលំពែងស្រួចស្រាល់៖
    • ការពិនិត្យមើលប្រវត្តិអ្នកជម្ងឺនិងការពិនិត្យរាងកាយ
    • ការធ្វើតេស្តិ៍នៅមន្ទីរពិសោធន៍៖ ការធ្វើតេស្តិ៍ amylase and lipase
    • ពិនិត្យអេកូ CT Scan

ជំងឺរលាកលំពែងរ៉ាំរ៉ៃ

ជំងឺរលាកលំពែងក្លាយទៅជារ៉ាំរ៉ៃនៅពេលដែលការរលាកលំពែងមិនជាសះស្បើយឬប្រសើរឡើងហើយកាន់តែអាក្រក់ទៅ ៗ ជាធម្មតាបណ្តាលមកពីកត្តាដូចជាការសេពគ្រឿងស្រវឹង។

  • រោគសញ្ញានៃជំងឺរលាកលំពែងរ៉ាំរ៉ៃ
    • ការឈឺពោះដែលអាចនឹងកើតបាត់ៗ ឬមានបន្ត
    • លាមកមានពណ៌ស្លេកឬពណ៏ដីឥដ្ឋ  លាមកមានខ្លាញ់ឬដូចខ្លាញ់
    • ការសម្រកទម្ងន់ដែលមិនសមហេតុផល
  • ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យនៃជំងឺរលាកលំពែងរ៉ាំរ៉ៃ
    • ការពិនិត្យមើលប្រវត្តិអ្នកជម្ងឺនិងការពិនិត្យរាងកាយ
    • ការធ្វើតេស្តិ៍នៅមន្ទីរពិសោធន៍៖ ការធ្វើតេស្តិ៍ amylase and lipase
    • ការពិនិត្យអេកូដើម្បីពិនិត្យរកមូលហេតុផ្សេងទៀត ដូចជាគ្រួសក្នុងថង់ទឹកប្រមាត់
    •  CT Scan

កត្តាហានិភ័យនៃការរលាកលំពែង

  • គ្រួសក្នុងថង់ទឹកប្រមាត់ដែលអាចរារាំងបំពង់លំពែងដែលបណ្តាលឱ្យរលាកលំពែងហើយទីបំផុតនាំឱ្យមានជំងឺរលាកលំពែង។
  •  ផឹកស្រាច្រើនជាប្រចាំ
  • មនុស្សអាយុក្រោម ៣៥ ឆ្នាំដែលទទួលរងពីជំងឺរលាកលំពែងត្រូវបានគេណែនាំអោយធ្វើតេស្តហ្សែនព្រោះជំងឺរលាកលំពែងអាចកើតឡើងដោយសារការផ្លាស់ប្តូរ PRSS1, CFTR ឬ SPINK1 (មានឱកាស ២៥% ដែលជំងឺរលាកលំពែងអាចកើតឡើងពីការផ្លាស់ប្តូរហ្សែន) ។

ជំរើសនៃការព្យាបាល

  • ជៀសវាងទទួលទានអាហារឬភេសជ្ជៈច្រើនពេកដើម្បីកាត់បន្ថយសម្ពាធការងាររបស់លំពែង
  • ប្រើសេរ៉ូមដើម្បីការពារការខ្វះជាតិទឹកនិងរក្សាតុល្យភាពជាតិទឹកក្នុងខ្លួនឱ្យបានសមរម្យ
  • ប្រើថ្នាំបំបាត់ការឈឺចាប់
  • ជៀសវាងការប្រើប្រាស់គ្រឿងស្រវឹង
  • ធ្វើការវះកាត់ថង់ប្រមាត់។ ប្រសិនបើជំងឺរលាកលំពែងត្រូវបានបង្កឡើងដោយជំងឺគ្រួសក្នុងថង់ទឹកប្រមាត់  គ្រូពេទ្យអាចណែនាំឱ្យធ្វើការវះកាត់យកថង់ទឹកប្រមាត់ចេញ។